Integracja europejska i innowacje na rynku usług płatniczych. Badanie uczestników polskiego systemu płatniczego

Michał Polasik i Karolina Przenajkowska

W Polsce nie słabną echa długiej debaty na temat stawek opłat interchange fee w związku z czym warto zapoznać się z wynikami badań na temat zmian na rynku usług płatniczych. Jednocześnie należy podkreślić, że systemy płatności światowych, europejskich i krajowych podlegają  szybkim zmianom, które określane są jako rewolucyjne. Zatem przeprowadzenie badania empirycznego w tym zakresie przedmiotowym pozwoliło wpisać się w dyskusję dotyczącą racjonalnej polityki gospodarczej i stymulowania konkurencyjności rozwoju  rynku bezgotówkowego w Polsce.

Raport koncentruje się na opisie wyników badania ankietowego polskiego systemu płatniczego, które objęto menadżerów w bankach komercyjnych, zrzeszeniach banków spółdzielczych oraz w innych podmiotach zaangażowanych w proces obsługi płatności w Polsce.  Zakres przedmiotowy ankiety obejmował  sześć następujących bloków tematycznych:

-        Blok A: Rynek płatności detalicznych (3 pytania);

-        Blok B: Jednolity Obszar Płatności w Euro (9 pytań);

-        Blok C: Innowacje w usługach płatniczych (5 pytań);

-        Blok D: Dyrektywa ws. usług płatniczych (PSD) (4 pytania);

-        Blok E: Oferowanie usług i stan wdrożeń w banku respondenta (5 pytań);

-        Blok F: Informacje o banku i respondentach badania (7 pytań).

Uzyskano odpowiedzi od: 20 banków komercyjnych, jednego zrzeszenia banków spółdzielczych oraz jednej z pozostałych instytucji sektora płatniczego. Banki komercyjne, które wzięły udział w badaniu posiadają prawie 80% udziału w łącznej liczbie rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych prowadzonych w Polsce. W związku  z tym można uznać wyniki badania za wysoce reprezentatywne.

W raporcie przedstawiono wyniki badania wpływu dotyczącego zmian zachodzących na europejskim rynku płatniczym na funkcjonowanie  banków komercyjnych. Skoncentrowano się na zagadnieniach dotyczących Jednolitego Obszaru Płatności w Euro (ang. Single Euro Payments Area – SEPA) oraz implementacji Dyrektywy w sprawie usług płatniczych (ang. Payment Services Directive – PSD). W szczególności analiza objęła procesy dostosowawcze do nowych standardów, ich przebieg, zaawansowanie oraz koszty z nimi związane, a ponoszone przez sektor bankowy. Ponadto zbadano rolę SEPA i PSD oraz trendów technologicznych w stymulowaniu rozwoju i wdrażaniu innowacji płatniczych. Badaniu poddano także wpływ ww. projektów integracyjnych na konkurencję na rynku płatniczym oraz ich potencjał w zwiększeniu wykorzystania obrotu bezgotówkowego

M. Polasik , K. Przenajkowska, Integracja europejska i innowacje na rynku usług płatniczych.

Badanie uczestników polskiego systemu płatniczego, ALTERUM, Warszawa 2013

Raport dostępny jest w sprzedaży internetowej: Warszawski Instytut Bankowości, www.wib.org.pl