Artykuły
Zagrożenia dla konsumentów wynikające z rozwoju FinTech według instytucji europejskich
Agnieszka Butor-Keler
Innowacje na rynku finansowym związane z rozwojem nowoczesnych technologii (FinTech) stanowią wyzwanie dla instytucji zajmujących się regulacjami w tym sektorze. Z jednej strony stanowią one dużą szansę na rozwój rynku finansowego i co do zasady są korzystne dla jego uczestników, dając im możliwość otrzymywania bogatszej, łatwo dostępnej i bardziej spersonalizowanej oferty. Z drugiej jednak strony rozwój FinTech generuje ryzyka dla konsumentów wynikające z takich czynników jak wysoki poziom skomplikowania nowych rozwiązań finansowych, brak odpowiednich umiejętności cyfrowych wielu konsumentów, zagrożenie dla prywatności i cyberprzestępczość czy wreszcie niedostateczna regulacja. Z natury rzeczy regulacje prawne zwykle stanowią odpowiedź na już powstałe problemy, a nie je poprzedzają
Forum Bankowe 2018
Stanisław Łobejko
Forum Bankowe 2018 to interesująca płaszczyzna wymiany poglądów oraz dzielenia się wiedzą w zakresie dokonujących się zmian technologicznych i ich wpływu na sektor finansowy. W szczególności tym zagadnieniom była poświęcona sesja 2 zatytułowana „Rewolucja technologiczna jako katalizator zmian modelu biznesowego banku i kształtowania relacji banków z klientami”. W sesji podkreślono stale postępującą cyfryzację usług bankowych, która stawia przed instytucjami sektora finansowego nowe wyzwania.
Szczególnie duży wpływ na sektor finansowy będą wywierały technologie oparte na sztucznej inteligencji(AI - Artificial Intelligence), szybko wkraczające do wielu dziedzin takich, jak chociażby obsługa klienta banku.(...)
Refleksje poseminaryjne
Stanisław Kasiewicz,Lech Kurkliński
W siedzibie Narodowego Banku Polskiego w dniu 23 lutego 2018 r. odbyła się już 8 edycja seminarium organizowanego przez Gdańska Akademię Bankową na temat „Zarządzanie ryzykiem i kapitałem w instytucjach finansowych”. Głównym przedmiotem dyskusji była ocena konsekwencji wprowadzenia MREL, czyli minimalnych wymogów w zakresie funduszy własnych i zobowiązań podlegających umorzeniu lub konwersji dla sektora bankowego, a pośrednio dla całego rynku finansowego. Wystąpienia panelistów ocenić można jako odpowiednio merytoryczne, jak i docenić fragmentami ożywioną dyskusję. Jednakże główne wrażenie sprowadza się do konkluzji, że ze względu na MREL mogą pojawić się poważne trudności w sfinansowaniu luki kapitałowej w wysokości od 50 mld zł do 100 mld zł w polskim sektorze bankowym. Co gorsza nie ma klarownej koncepcji jakie warunki winny być stworzone, aby banki bez szkody dla gospodarki dostosowały się do wdrożenia tych wymogów. W tym zakresie jesteśmy w „ciemnym lesie” mimo, że od 2014 r. było wiadomo, że wprowadzone zostaną obciążenia z tytułu MREL jako zabezpieczenie, aby bankructwa i upadłości banków nie były finansowane kosztem podatników krajowych.
Przyjęcie euro przez Polskę. Potencjalne korzyści i koszty
Justyna Sikora
Polska przystąpiła do Unii Europejskiej (UE) w 2004 roku. Jako członek Unii Gospodarczej i Walutowej (UGW) objęty derogacją jest formalnie zobowiązana do przyjęcia euro, jednakże termin wprowadzenia wspólnej waluty nie został sprecyzowany. Temat przyjęcia euro przez Polskę jest obecny w toczącej się debacie politycznej i ekonomicznej, wywołując wiele emocji. Dyskusja ma często charakter polityczny i ideologiczny, a kwestie ekonomiczne, w tym potencjalne korzyści i koszty z wprowadzenia wspólnej waluty, są nierzadko odsuwane na drugi plan. (...)
Celem niniejszego opracowania jest przeanalizowanie głównych korzyści i kosztów wynikających z przyjęcia przez Polskę wspólnej waluty. W analizie skupiono się przede wszystkim na skutkach długoterminowych.
Jakość regulacji w Polsce i Unii Europejskiej
Stanisław Kasiewicz
Często zadajemy sobie pytanie, jakie są przyczyny kosztownych i nieadekwatnych regulacji w sektorze finansowym. Z pewnością składają się na to czynniki obiektywne i subiektywne:
1. System stanowienia prawa (..)
2. Koszty opracowania i wdrożenia nowych regulacji (..)
(...) system stanowienia regulacji dla sektora finansowego wymaga radykalnej zmiany, a pogarszające się uwarunkowania ekonomiczne mogą doprowadzić do daleko idących negatywnych konsekwencji makroekonomicznych i społecznych.
Kierunki regulacji sektora fin-tech na rynku usług finansowych
Włodzimierz Szpringer
Firmy fin-tech działające na rynku finansowym, stanowią nową, szczególną kategorię parabanków. Cechą szczególną jest to, że wykorzystują one nowoczesną technologię do projektowania usług finansowych. Bez internetu oraz cyfryzacji, konwergencji mediów elektronicznych, interoperacyjności i kompatybilności sprzętu oraz oprogramowania, a także nowych doświadczeń, nawyków i zaufania konsumentów, świadczenie tych usług nie byłoby możliwe. Jest to pewna analogia do wyszukiwarek i porównywarek cen, które zmieniły obraz rynku, pośrednictwa i prowadzą do przekształceń modeli biznesowych.(...).
Fin-tech – to nowe możliwości, by zmienić sektor finansowy, kwestionować istniejące modele biznesowe, usługi, a także regulacje. Fin-tech oznacza łączenie usług finansowych oraz cyfrowych i coraz bardziej zindywidualizowanych technologii w większym stopniu wykorzystujących bazy danych (Big Data). Fin-tech obejmuje nowe formy płatności mobilnych, wirtualne waluty (Bitcoin), zaawansowaną bankowość transakcyjną i relacyjną B2C i B2B, a także innowacje w dziedzinie funduszy inwestycyjnych oraz zarządzania danymi i bazami danych. Cechą fin-tech jest to, że produkty są projektowane przez firmy z sektora „bankowości cienia”, spółki online niebędące bankami, instytucjami ubezpieczeniowymi, firmami inwestycyjnymi czy instytucjami płatniczymi. Firmy te oferują wiele alternatywnych sposobów dostępu do różnorodnych usług, od przelewów online po kompleksowe planowanie finansowe.
Transformacja ustrojowa Polski a rozwój sektora bankowego
Lech Kurkliński
Z perspektywy 2017 r., możemy się pochwalić jednym z najbardziej bezpiecznych, nowoczesnych systemów bankowych, docenianych nie tylko w Europie, ale na całym świecie. Za najdobitniejszy tego przykład może posłużyć uniknięcie zapaści gospodarczej i kryzysu w sferze finansów w Polsce po 2007 r. Bilans uzyskanych wyników przedstawia się jednoznacznie pozytywnie, jednakże obok licznych sukcesów zdarzały się także porażki, jak np. problem złych długów, czy bankructwa banków. Celem niniejszego opracowania jest pokazanie genezy, a następnie ewolucji polskiego sektora bankowego na tle uwarunkowań społecznych, makroekonomicznych oraz politycznych okresu transformacji ustrojowej.
Kapitał zagraniczny a kulturowe uwarunkowania zarządzania bankami w Polsce
Lech Kurkliński
W Wydawnictwie C. H. Beck ukazała się książka autorstwa Lecha Kurklińskiego zatytułowana Kapitał zagraniczny a kulturowe uwarunkowania zarządzania bankami w Polsce. Monografia poświęcona jest badaniom kulturowych uwarunkowań napływu, obecności i odpływu kapitału zagranicznego w sektorze bankowym w okresie transformacji ustrojowej. Oparto ją na badaniach własnych autora obejmujących m.in. 59 wywiadów z obecnymi i byłymi członkami najwyższego kierownictwa banków z udziałem zagranicznych akcjonariuszy (m.in.NBP, BIK, ZBP, BFG etc.).
Porównanie podatku bankowego i jego skutków w Polsce na tyle innych państw UE
Mateusz Ożdżeński Podatków nikt nie lubi. Takie twierdzenie jest oczywiste i mało kto nie chciałby się pod nim podpisać. Mimo tego, że z podatków finansuje się większość działalności władczej i opiekuńczej państwa, zapewnia funkcjonowanie administracji, budowę dróg, czy utrzymanie szkół i szpitali nikt z nas nie oddaje swoich zarobków chętnie. Podobną albo jeszcze większą niechęć, prawie każdy z nas żywi do banków. Od zawsze były uosobieniem bogactwa, prestiżu, ale też bezpieczeństwa. [...]
Wykluczenie finansowe w Polsce na tle innych krajów UE
Paulina Łyniewska Wraz z rozwojem gospodarczym, społecznym oraz ekonomicznym ingerencja sektora finansowego w naszą codzienność jest coraz bardziej wyraźna na wielu polach. Płatności w sklepach, regulowanie rachunków czy otrzymywanie wynagrodzenia to jedynie nieliczne przykłady powszechnych czynności, podczas których korzystamy z produktów i usług dostarczanych nam przez sektor finansowy. Ekspansywny trend branży przynosi wiele korzyści zarówno dla gospodarki w rozumieniu makroekonomicznym jak i dla klientów detalicznych, ułatwiając i przyspieszając wiele procesów oraz czyniąc je bezpieczniejszymi. Jednak udogodnienia te, mimo że powoli stają się obowiązującym standardem, w dalszym ciągu nie dotyczą całego społeczeństwa.
Likwidacja bankowego tytułu egzekucyjnego – co dalej?
Jacek Trentowski Wyrokiem z dnia 14.04.2015r. Trybunał Konstytucyjny uznał przepisy art. 96 ust. 1 i art. 97 ust. 1 Prawa bankowego za niekonstytucyjne. Jest to równoznaczne z likwidacją instytucji „bankowego tytułu egzekucyjnego”. Biorąc pod uwagę specyficzny charakter ww. unormowań Trybunał zobowiązań ustawodawcę do zmiany prawa do dnia 01.08.2016r. Ustawodawca w dość zawrotnym tempie przeprowadził stosowną nowelizację i w dniu 25.09.2015r. Sejm uchwalił Ustawę o zmianie ustawy – Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw, która wyrugowała z polskiego porządku prawnego instytucję bankowego tytułu egzekucyjnego. Ustawa została podpisana przez Prezydenta RP w dniu 26.10.2015r. i wchodzi w życie nie od dnia 01.08.2016r., lecz już po upływie 14 dni od jej ogłoszenia.
Program pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi Mieszkanie dla Młodych
Sebastian Ratajczyk Program Mieszkanie dla młodych (MdM) w głównej części skierowany jest do osób (małżeństw, osób samotnie wychowujących dziecko oraz tzw. singli) w wieku do 35 lat, chcących nabyć na rynku pierwotnym swoje pierwsze mieszkanie (lokal mieszkalny, albo dom jednorodzinny5) z wykorzystaniem kredytu (wyłącznie na zakup mieszkania).
Zasada proporcjonalności a polski sektor bankowy. Uwarunkowania, narzędzia, szanse, zagrożenia
Stanisław Kasiewicz, Lech Kurkliński, Włodzimierz Szpringer
Coraz silniejsza jest świadomość dla kluczowych aktorów rynku usług bankowych, że inflacja prawa jest zagrożeniem dla wzrostu konkurencyjności i paradoksalnie bezpieczeństwa sektora bankowego. Powstaje zatem pytanie, czy można wykorzystać mechanizmy, które ograniczałyby implementacje projektowanych regulacji, których korzyści są niewspółmiernie niskie do kosztów jakie wynikają z ich wdrożenia? Uważamy, że do niewykorzystanych narzędzi należy stosowanie zasady proporcjonalności, która jest powszechnie znana, ale brakuje jej odpowiedniego oprzyrządowania analitycznego oraz wiarygodnych danych. Przekonani jesteśmy również, że szersze wykorzystanie zasady proporcjonalności dla oceny projektowanych i obowiązujących regulacji będzie budować nowe solidniejsze relacje zaufania między regulatorami a podmiotami regulowanymi. Dlatego przedstawiamy w niniejszym opracowaniu zasadę proporcjonalności oraz potencjalną rolę jaką może spełniać przy ocenie regulacji. 
Ponowne narodziny sekurytyzacji?
Aneta Waszkiewicz
Sekurytyzacja – to trudne słowo, niemniej jednak od lat 70. ubiegłego stulecia z powodzeniem przyjęło się na rynkach finansowych całego świata. Trudne, bo w języku polskim stanowi tłumaczenie, czy raczej przełożenie z angielskiego (angl. securities – papiery wartościowe) i w żaden logiczny sposób nie wiąże się z polskim rynkiem finansowym. Trudne bo, kryje się za nim literowa szarada (czy też alfabetyczna zupa alphabet soup): ABS, MBS, CDO, CLO SCDO, CMO, RMBC, CMBS, ABCP, która bardziej utrudnia inwestorom poruszanie się na rynku niż wspiera decyzje w zakresie zysk/ryzyko. Trudne i raczej niepożądane w kontekście ostatniego kryzysu finansowego, kiedy to sekurytyzacja była wskazywana jako podstawowa przyczyna załamania na rynkach.
Parabanki: zbyt wiele by upaść?
Piotr Masiukiewicz
Na świecie funkcjonuje i rozwija się zbyt wiele parabanków, by można zlekceważyć to zjawisko bądź do puścić do masowych upadłości.Zgodnie z raportem nowojorskiego FED, operacje przeprowadzane w ramach sektora niebankowych instytucji finansowych w USA stanowiły w 2007 r. niemal dwukrotność operacji zaewidencjonowanych na rachunkach systemu bankowego; w 2010 r. relacja ta zmniejszyła się. Wg. szacunków zawartych w Zielonej księdze Komisji Europejskiej wartość globalnego systemu parabanków wzrosła z 21 bln EUR w 2002 roku do ok. 46 bln. EUR w 2010 roku.; co stanowiło około 30% całego systemu finansowego i połowę aktywów bankowych
Regulacyjne zamierzenia UE w perspektywie 2020 r. Rynek finansowy?
Stanisław Kasiewicz, Lech Kurkliński
W artykule podejmuje się oceny w jakim kierunku podąży legislacja europejskiego rynku finansowego syntetyzując dokonany stan regulacji pokryzysowej, identyfikując obawy i wyzwania przed jakimi stoi nowy komisarz do spraw stabilności finansowej, usług finansowych i unii rynków kapitałowych oraz Komisja Gospodarcza i Monetarna Parlamentu Europejskiego (ECON). Najważniejsza część artykułu dotyczy ekspozycji problemów, jakie powinny stanowić przedmiot intensywnych działań polskiej polityki władz gospodarczych, aby sektor finansowy nie stał się barierą przyszłego wzrostu gospodarczego.
Jakość danych kredytowych - doświadczenia amerykańskie
Krzysztof Markowski
Rynek amerykański jest jednym z najbardziej dojrzałych rynków kredytów konsumenckich, na którym proces oceny zdolności kredytowej konsumenta jest w bardzo wysokim stopniu zautomatyzowany i oparty głównie na informacjach pochodzących z rejestrów kredytowych. O przyznaniu kredytu, warunkach jego udzielenia przesądza scoring klienta, pokazujący prawdopodobieństwo spłaty kredytu. Niski scoring uniemożliwia uzyskanie kredytu, albo w najlepszym przypadku oznacza zdecydowanie wyższy koszt kredytowania. Brak możliwości obliczenia scoringu (np. ze względu na brak historii kredytowej czy błędne informacje) praktycznie biorąc wyklucza klienta z szeroko pojętego rynku kredytowego. Kluczowe znaczenie informacji kredytowej, zgromadzonej w amerykańskich rejestrach kredytowych, dla dostępu do kredytu powoduje, iż funkcjonowanie rejestrów kredytowych, sposób gromadzenia danych, ich jakość i aktualność są przedmiotem zainteresowania nie tylko uczestników rynku kredytowego: instytucji kredytujących i konsumentów, ale także agend rządowych i organów ustawodawczych
An Encouraging Start for the ECB's Big Bank Review
Nicolas Veron
The European Central Bank (ECB) just announced its planned review of the largest banks in the euro area, before assuming direct supervisory authority over these banks in early November 2014. (March 1, 2014, had been initially envisaged as the date for this transfer of authority from the national to the European level, but various institutional squabbles have delayed it by eight months.) This communication marks the concrete start of a yearlong review process that will be the make-or-break test for Europe’s banking union, which itself is arguably the most important structural change the crisis has prompted in Europe so far.
Komentarz do tekstu Nicolasa Verona "An Encouraging Start for the ECB's Big Bank Review"
Stanisław Kasiewicz, Lech Kurkliński
Debata na temat koncepcji Unii bankowej w Polsce nadal trwa, chociaż temperatura dyskusji zdecydowanie się obniżyła. Wyczuć można dominujące stanowisko, że stoimy „w drzwiach” i przyglądamy się całej skomplikowanej operacji tworzenia nowej architektury regulacyjnej sektora bankowego. Można domniemywać, że część ekonomistów byłaby wielce zadowolona, gdyby skończyło się tylko na deklaracjach utworzenia Unii bankowej. Artykuł N. Verona przekonuje, że tempo prac nad pierwszym filarem Unii bankowej wcale się nie zmniejszyło i jest nadal silna wola stworzenia całkowicie nowego mechanizmu nadzorczego nad bankami działającymi w krajach strefy Euro. Z kilkumiesięcznym opóźnieniem w stosunku do wcześniejszych zapowiedzi będzie dokonana ocena dużych banków (124). Przedmiotem kompleksowej analizy banków będzie ocena ich ryzyka, w tym jakość i wysokość współczynnika adekwatności kapitałowej, stress testy na warunki skrajne i ocena ryzyka nadzorczego.